از امام صادق(ع) نقل شده است، کسی که در شب سوره الرحمن را بخواند و بعد از هر (فبای آلاء ربکما تکذبان) بگوید « لابشیء من الائک رب الکذب ؛ پروردگارا هیچ یک از نعمت های تو را تکذیب نمی کنم، خداوند فرشته و ملکی را بر او موکل کند که اگر در اول شب خواند ، او را تا صبح محافظت نمایند واگر در هنگام صبح آن را خواند ، موکل نماید بر او فرشته ای که او را تا شب حفظ نماید.1 

امام صادق (ع) فرمودند: کسی که سوره الرحمن را با لبیک گفتن به ندای شکرانه الهی بخواند ، یعنی طبق دستور بالا، اگر در شب قرائت کرده و بمیرد شهید مرده است و اگر در روز بخواند و بمیرد در حکم شهید بوده و ثواب شهدا را می برد. 2

در این کلام، امام صادق (ع) به یک ارزش انسانی اشاره نموده و آن شهادت است . در دین مبین اسلام موارد گوناگونی است که اگر برای کسی توفیق نباشد ، جای گزینی برای آن ذکر شده است ؛ از جمله این موارد عالی ترین نوع مرگ، یعنی شهادت می باشد، که جایگزین آن ، تلاوت سوره الرحمن است. 

از امام صادق (ع) نقل شده که تلاوت سوره الرحمن را هرگز رها نکنید ؛ چرا که این سوره هرگز در قلب های منافقان استقرار ندارد . خدا، سوره الرحمن در قیامت را به صورت انسانی قرار دهد که زیباترین چهره و خوشبوترین رایحه را دارد ، پس در جایگاهی قرار می گیرد که به خداوند متعال نزدیک تر است . خداوند از سوره الرحمن سؤال می کند ، چه کسی در زندگی دنیا به محتوای تو قیام نموده و به تلاوت تو ادامه داد؟ پاسخ می دهد: خداوندا فلان کس و فلان کس که در این لحظه ، چهره این افراد نورانی و سپید می شود و خداوند به آنها می فرماید: اکنون هر که را می خواهید شفاعت کنید . اهل تلاوت الرحمن برای هیچ کس شفاعت نمی کنند مگر این که به آنها گفته می شود : وارد بهشت شوید و هر کجا می خواهید ساکن شوید .3

در این حدیث نورانی، به چند ارزش سوره الرحمن اشاره شده است که جای تأمل است ؛ 

1. سوره الرحمن، در دل های منافقان راه ندارد. یعنی اهل نفاق هرگز از آثار و خواص الرحمن بهره مند نمی شوند. 

2. با تلاوت سوره الرحمن، انسانیت انسان تحقق می یابد و انسان به حقیقت خود می رسد . انسان وقتی به حقیقت خود راه یافت، از همگان به خداوند متعال نزدیک تر است. بی گمان رسیدن به این مقام بلند ، در گرو رسیدن به حقایق الرحمن است. 

3. به برکت تلاوت و اقامه سوره الرحمن، قلب آدمی نورانی می شود. 

4. از رهگذر این سوره ، انسان به مقام شفاعت می رسد. 

امام صادق (ع) فرمودند: کسی که سوره الرحمن را با لبیک گفتن به ندای شکرانه الهی بخواند ، یعنی طبق دستور بالا، اگر در شب قرائت کرده و بمیرد شهید مرده است و اگر در روز بخواند و بمیرد در حکم شهید بوده و ثواب شهدا را می بردحضرت فاطمه زهرا (س) از رسول خدا (ص) روایت نموده که در قیامت، به قاریان سوره های حدید ، واقعه و الرحمن گفته شود که در بهشت فردوس ساکن شوید.4

ابی بن کلب می گوید: حضرت رسول (ص) می فرمودند: هر کس سوره الرحمن را قرائت کند، خداوند بر ناتوانی او ترحم نماید و او سپاس و شکر آن چه را که خداوند بر او انعام نموده ، به جا آورده است. 5

در جمع بندی مطالبی که بیان شد، برای تلاوت کننده سوره الرحمن هشت اثر بیان شده است که عبارتند از :

1) مصونیت بخش شبانه روزی اوست .

2) به مقام شهدا راه یابد و مرگش مرگ عادی نخواهد بود و مانند شهدا عند ربهم یرزقون خواهد بود .

3) به جایگاه حقیقی انسانیت می رسد . 

4) به اوج تقرب به سوی خدا می رسد. 

5) به مقام شفیعان راه پیدا می کند.

6) فردوس که بهشت خاص است ، نصیب او می گردد.

7) هرگز درخود ضعف وحقارت نمی بیند.

8) به مقام شاکران دست یابد که مقامی بس عظیم است. 

نکته ی آخری که باید عرض شود این است که ما باید به این نکته توجه کنیم که تمام مواردی که برای اجر و پاداش در برابر خواندن این سوره و سور دیگر ذکر می شود ، منوط به این است که آدمی رو به سوی حق حرکت کنند و از این آیات به عنوان ریسمانی در جهت الهی شدن مدد گیرند .

آنانی که وزر و بار فراوان اعم از گناه کبیره و حق الناس و ...را به دوش می کشند ، درابتدا باید خود را به آب توبه غسل داده و آن گاه با استعانت از این ریسمان های الهی به سوی حق و رستگاری گام بردارند .


---------------------------------------------------------------------

پی نوشت ها :

1- مجمع البیان ، ج9 ، ص 296 

2- ثواب الاعمال ، ج 2 ، ص 144 

3- وسائل الشیعه ، ج 6 ، ص146

4- کنزالمعال ، ج 1 ، ص582، 

5- مجمع البیان ، ج 24، ص54

1. قرآن صد و چهارمین کتاب آسمانی است . ابوذر غفاری می گوید: از حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله درباره تعداد انبیا و کتابهایی که به آنها داده شده است سؤال کردم، حضرت فرمودند: تعداد پیامبران 124000 است که 313 نفر آنها رسول و بقیه نبی بودند و کتابهایی که بر پیامبران نازل شده، یکصد و چهار کتاب است; ده کتاب بر حضرت آدم علیه السلام، پنجاه کتاب بر حضرت شیث علیه السلام، سی کتاب بر حضرت ادریس علیه السلام و ده کتاب بر حضرت ابراهیم علیه السلام نازل شده است که جمعا صد کتاب می شود . و تورات بر حضرت موسی علیه السلام، انجیل بر حضرت عیسی علیه السلام، زبور بر حضرت داوود علیه السلام و قرآن بر من نازل گشت . (1)

2 . حضرت جبرئیل علیه السلام - که یکی از ملائک مقرب خداوند است - هزاران بار بر پیامبران الهی نازل شده و فرامین حضرت حق را به آنان انتقال داده است . دانستن دفعات نزول آن حضرت بر برخی از پیامبران الهی جالب است . جبرئیل امین بر حضرت آدم علیه السلام 12 مرتبه، بر حضرت ادریس علیه السلام 4 مرتبه، بر حضرت نوح علیه السلام 50 مرتبه، بر حضرت ابراهیم علیه السلام 42 مرتبه، بر حضرت موسی علیه السلام 400 مرتبه، بر حضرت عیسی علیه السلام 13 مرتبه و بر حضرت محمد صلی الله علیه و آله 24000 مرتبه نازل شده است . (2)

3 . قرآن مجید تاکنون به بیش از 100 زبان ترجمه شده است .

به احتمال قوی قرآن با متن عربی تاکنون بیش از یک میلیارد نسخه چاپ شده است .

تاکنون بیش از 2000 تفسیر و شرح و ترجمه بر قرآن کریم نوشته شده است و اولین کشور اسلامی که اقدام به چاپ قرآن نمود ایران بود . در سال 1246 هجری قمری در دوره قاجاریه قرآن کریم برای اولین بار با چاپ حروفی منتشر شد .

بد نیست بدانید که:

استفاده از حروف ابجد تاریخچه ای قدیمی دارد و در روایات داریم که ائمه معصومین علیهم السلام نیز با حروف ابجد آشنایی داشتند .

1 / 2 / 3 / 4 / 5 / 6 / 7 / 8 / 9 / 10 / 20 / 30 / 40 / 50

الف / ب / ج / د / ه / و / ز / ح / ط / ی / ک / ل / م / ن

60 / 70 / 80 / 90 / 100 / 200 / 300 / 400 / 500 / 600 / 700 / 800 / 900 / 1000

س / ع / ف / ص / ق / ر / ش / ت / ث / خ / ذ / ض / ظ / غ

در حساب ابجد هر یک از حروف عربی نماینده عددی است که عبارتند از:

حساب ابجد تعدادی از نامها چنین است:

92 = 4 + 40 + 8 + 40 = محمد

110 = 10 + 30 + 70 = علی

118 = 50 + 60 + 8 = حسن

128 = 50 + 10 + 60 + 8 = حسین

قابل توجه مربیان محترم

آخوند خراسانی رحمه الله 1200 شاگرد داشت که 500 نفر آنان مجتهد بودند . یکی از شاگردان جوانش آیت الله بروجردی رحمه الله بود . روزی این شاگرد جوان به حرف استاد اشکال کرد . استاد گفت: یک بار دیگر بگو . آقای بروجردی حرف خود را تکرار کرد . استاد فهمید که حرف شاگرد درست است . پس فرمود: الحمدلله که نمردم و از شاگرد خود استفاده کردم . (3)

1) مجمع البیان، ج 5، ص 476 .

2) دانستنیهای دانش آموز، ص 51 .

3) حماسه حسینی، ج 1، ص 298 .